ابسوفوبیا (پوکروسکوفوبیا) یا چاقی هراسی: ترس از افزایش وزن
چاقیهراسی که به آن پوکرسکوفوبیا نیز میگویند چیست؟
چاقیهراسی که پوکرسکوفوبیا نیز نامیده میشود، ترس از افزایش وزن است. اگرچه بیشتر در میان دختران نوجوان شایع است، اما مردان نیز میتوانند آن را داشته باشند.
مانند همه فوبیاها، چاقیهراسی نیز نوعی اختلال اضطرابی است. فوبیا شامل ترس شدید و غیرمنطقی از یک شی، مکان یا موقعیت خاص است.
اگر دچار چاقیهراسی هستید، صحبتکردن یا فکرکردن در مورد افزایش وزن باعث میشود احساس اضطراب اغراقآمیزی داشته باشید. همچنین ممکن است در مورد موقعیتهای مرتبط با افزایش وزن، مانند نزدیکشدن به ترازو، ترس شدیدی را تجربه کنید.
اگر از افزایش وزن میترسید، ممکن است برای اجتناب از آن دست به کار شوید. این موضوع خطر ابتلا به اختلال خوردن را افزایش میدهد، یا میتواند نشانهای از ابتلا به این اختلال باشد.
برای آشنایی با علائم و علل این فوبیا و همچنین گزینههای درمانی، ادامه مطلب را بخوانید.
چه چیزی باعث ایجاد چاقیهراسی در افراد میشود؟
چاقیهراسی دلیل مشخصی ندارد. احتمالاً به دلیل عوامل مختلفی به وجود میآید. تعدادی از این دلایل شامل موارد زیرند:
شرم از اضافهوزن
خجالتکشیدن از اضافهوزن، بیشتر به دلیل اینکه در جامعه مدرن افراد بر اساس وزنشان قضاوت میشوند ایجاد میگردد. این روزها، اغلب مردم لاغری را ستایش میکنند.
برخی از افراد ممکن است به دلیل عوامل محیطی دیگر، مانند انتظارات خانوادگی یا فشار همسنوسالان، این حس شرم از داشتن اضافهوزن را تجربه کنند.
اینکه افراد با توجه به وزنشان در جامعه قضاوت میشوند، میتواند باعث ایجاد ترس از چاقشدن در میان جامعه شود.
کمالگرایی
در فرهنگی که لاغری را ایدئال میداند، افزایش وزن بهعنوان یک نقص به تصویر کشیده میشود. این نگاه میتواند علت چاقیهراسی بهخصوص در میان کسایی که به کمالگرایی گرایش دارند، باشد.
کمالگرایی، مانند شرم از اضافهوزن، ممکن است با فشار دوستان و خانواده مرتبط باشد. برخی از افراد نیز ممکن است تمایل ژنتیکی به کمالگرایی داشته باشند.
اختلالات اضطرابی
انواع اختلالات اضطرابی ممکن است به چاقیهراسی کمک کنند.
بهعنوانمثال، چاقیهراسی ممکن است از اختلال اضطراب اجتماعی ناشی شود، که شامل ترس از طرد اجتماعی است. ممکن است به دلیل نگرش جامعه در مورد افزایش وزن، دچار ترس چاقی شوید.
تجربیات شخصی
چاقیهراسی میتواند به دلیل تجربیات شخصی شما باشد. اگر به خاطر وزن یا ظاهرتان مورد تمسخر قرارگرفتهاید، این موضوع میتواند باعث ترس شما از افزایش وزن شود.
بیشتر بخوانید: بیخوابی و چاق
علائم چاقیهراسی چیست؟
علائم چاقیهراسی شامل احساسات منفی هنگام فکرکردن یا صحبت در مورد افزایش وزن است. بهطور خاص، این علائم میتوانند شامل موارد زیر باشند:
ترس شدید و طاقتفرسا از چاقی
اضطراب
فشار
موارد وحشتزدگی
فشارخون بالا
سرگیجه
ممکن است در زمان تجربه کردن افزایش وزن و یا در موقعیتهایی مثل مهمانیها که در معرض افزایش وزن قرار میگیرد، این احساسات را داشته باشید.
چاقیهراسی همچنین میتواند شما را مجبور به انجام کارهای خاصی برای جلوگیری از افزایش وزن کند، مانند:
روی آوردن به رژیم فستینگ
استفاده وسواسی از کالری شمار
ورزشکردن بیشازحد
گرفتن مکرر رژیم غذایی
عوارض و عوامل چاقیهراسی چیست؟
عارضه اصلی چاقیهراسی، وسواس ناسالم نسبت به وزن بدن و غذا است. این امر خطر ابتلا به اختلال خوردن را افزایش میدهد، که یک وضعیت جدی است که با رفتارهای غذایی خطرناک مشخص میشود.
برخی از انواع اختلالات خوردن ناشی از چاقیهراسی در ادامه ذکرشدهاند.
بیاشتهایی عصبی
افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی ترس شدیدی از افزایش وزن دارند. آنها ممکن است دچار توهم اضافهوزن شوند، حتی اگر بهطور طبیعی کموزن باشند.
علائم رایج چاقیهراسی عبارتاند از:
لاغری شدید
تصور بدبینانه نسبت به بدن
وسواس در مورد وزن و شکل بدن
مصرف غذای بهشدت محدود
ورزش بیشازحد
استفاده از ملینها یا دیورتیکها
استفراغ عمدی
اما بیاشتهایی عصبی صرفاً شامل مشکل غذا یا وزن نمیشود. برای افراد مبتلا به این بیماری، رژیم غذایی شدید و کاهش وزن راههای مورداستفاده برای مقابله با این مشکل هستند.
به دلیل کمبود شدید کالری، بیاشتهایی عصبی میتواند منجر به عوارض جدی مانند تحلیل عضلات و نارسایی اندام شود.
پرخوری عصبی
پرخوری عصبی شامل دورههای مکرر پرخوری و دفع میشود. پرخوری به معنای خوردن مقدار زیادی غذا در مدتزمان کوتاه و اغلب بدون کنترل است. عمل دفع، خلاص شدن از شر کالری اضافی با یک یا چند رفتار ناسالم مانند موارد زیر است:
استفراغ عمدی
ورزش بیشازحد
استفاده از ملینها یا دیورتیکها
رژیم فستینگ
تمامی این رفتارها با چاقیهراسی مرتبطاند. سایر علائم پرخوری عصبی عبارتاند از:
انتقاد شدید در مورد وزن و شکل بدن
تغییرات خلقی شدید
مخفیکردن غذا برای پرخوری
اضطراب در مورد غذا
اجتناب از موقعیتهایی که نیاز به خوردن غذا باشد
فرد مبتلا به این مریضی ممکن است کمی کمبود وزن، وزن متوسط یا اضافهوزن داشته باشد
اختلال دفع کردن
چاقیهراسی ممکن است منجر به اختلال دفع شود که شامل دفع بدون پرخوری میشود. دورههای مکرر دفعکردن شامل موارد زیرند:
استفراغ عمدی
ورزش بیشازحد
استفاده از ملینها یا دیورتیکها
رژیم فستینگ
در بسیاری از موارد این رفتارها برای کنترل وزن و شکل بدن انجام میشود.
چه زمانی باید به پزشک متخصص مراجعه کرد؟
اگر چاقیهراسی بر زندگی روزمره شما تأثیر میگذارد، باید با یک متخصص پزشکی صحبت کنید. در صورت داشتن علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
اضطراب شدید هنگام فکر کردن به افزایش وزن
وسواس کاهش وزن
رژیم غذایی مکرر
اجتناب از قرار گرفتن در مهمانیها و یا مکانهای دیگری که نیاز به خوردن غذا دارید
داشتن تصویر منفی از بدن
همچنین در موارد زیر باید به دنبال کمک پزشکی باشید:
محدود کردن مصرف غذا
استفاده وسواسی از کالری شمار
ورزش کردن بیشازحد
استفراغ عمدی
علائم بالا نشاندهنده این است که چاقیهراسی منجر به اختلال خوردن شده است.
چاقیهراسی چگونه تشخیص داده میشود؟
آزمایش خاصی که ترس از افزایش وزن را تشخیص دهد وجود ندارد. بااینحال، چاقیهراسی بهعنوان یک نوع اختلال اضطرابی ممکن است توسط یک پزشک عمومی یا روانپزشک شناسایی شود.
برای تعیین اینکه آیا شما چاق هراسی دارید یا خیر، روانپزشک یک ارزیابی روانشناختی انجام میدهد که ممکن است از شما بخواهد تا به تعدادی سؤال درباره موارد زیر جواب دهید:
در مورد علائم این اختلال
رفتارهای غذایی شما
تاریخچه پزشکی، روانپزشکی و اجتماعی شما
درصورتیکه تشخیص داده شود که شما مبتلا به اختلال خوردن یا چاقیهراسی هستید، نکات درمانی را برای شما ارائه میکنند.
چاقیهراسی چگونه درمان میشود؟
چاقیهراسی عمدتاً توسط روانپزشک درمان میشود. هدف مدیریت ترس از افزایش وزن و کاهش خطر ابتلا به اختلالات خوردن است.
اگر چاقیهراسی شما بخشی از اختلال خوردن تشخیص داده شده باشد، درمان ممکن است شامل رویکردی مشابه باشد.
رواندرمانی
در رواندرمانی، شما با یک متخصص سلامت روان در چندین جلسه صحبت میکنید. مراجعه به یک متخصص میتواند به کاهش اضطراب شما در مورد افزایش وزن و بهبود تصویر بدن شما کمک کند.
رایجترین روش، درمان شناختی - رفتاری است. که میتواند شامل موارد زیر باشد:
شناخت الگوهای فکری
تغییر باورهای ناسالم
یادگیری عادات مثبت
دارو
بهطورمعمول، فوبیا با دارو درمان نمیشوند. اما اگر پزشک فکر کند که چاقیهراسی شما به اختلال اضطرابی مرتبط است، ممکن است داروهای ضد اضطراب تجویز کند.
داروها میتوانند شامل موارد زیر باشند:
داروهای ضدافسردگی
داروهای ضد روانپریشی
تثبیتکنندههای خلقوخو
ازآنجاییکه اضطراب و اختلالات خوردن اغلب همزمان رخ میدهند، در صورت تشخیص اختلال خوردن، ممکن است دارو نیز دریافت کنید.
اگر دچار چاقیهراسی هستید، شاید سعی کنید از طریق رفتارهای ناسالم از افزایش وزن خود جلوگیری کنید. تلاش شما میتواند شامل ورزش بیشازحد، محدود کردن مصرف غذا یا رژیم گرفتن مکرر باشد.
ازآنجاییکه چاقیهراسی ارتباط نزدیکی با اختلالات خوردن دارد، اگر فکر میکنید به این فوبیا مبتلا هستید، مهم است که از کمک پزشکی استفاده کنید.