مولتیپل اسکلروزیس (Multiple Sclerosis)

مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری بالقوه ناتوان کننده مغز و نخاع (سیستم عصبی مرکزی) است.
در بیماری ام اس، سیستم ایمنی به غلاف محافظ (میلین) که رشته‌های عصبی را می‌پوشاند حمله می‌کند و باعث ایجاد مشکلات ارتباطی بین مغز و بقیه بدن شما می‌شود. در نهایت، این بیماری می‌تواند باعث آسیب دائمی یا زوال اعصاب شود.

مطلب پیشنهادی:  داروهایی برای درمان بیخوابی

علائم و نشانه‌های ام اس بسیار متفاوت است و به میزان آسیب عصبی و این که کدام اعصاب تحت تأثیر قرار می‌گیرند بستگی دارد. برخی از افراد مبتلا به ام اس شدید ممکن است توانایی راه رفتن مستقل یا به کلی راه رفتن را از دست بدهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دوره‌های طولانی بهبودی را بدون هیچ علامت جدیدی تجربه کنند.
هیچ درمانی برای ام اس وجود ندارد. با این حال، درمان‌ها می‌توانند به تسریع بهبودی پس از حملات، تغییر دادن دوره پیشرونده بیماری و مدیریت علائم کمک کنند.

علائم
علائم و نشانه‌های ام اس ممکن است از فردی به فرد دیگر و در طول دوره بیماری بسته به محل رشته‌های عصبی آسیب‌دیده بسیار متفاوت باشد. علائم اغلب بر حرکت تأثیر می‌گذارد، مانند:

•    بی حسی یا ضعف در یک یا چند اندام که معمولاً در یک طرف بدن شما در یک زمان رخ می‌دهد، یا در پاها و بالا تنه شما
•    احساس شوک الکتریکی که با حرکات خاص گردن، به ویژه خم شدن گردن به جلو رخ می دهد.(علامت لرمیت) 
•    لرزش، عدم هماهنگی یا راه رفتن غیر طبیعی

مشکلات بینایی نیز رایج هستند، از جمله:
•    از دست دادن جزئی یا کامل بینایی، معمولاً در یک چشم در یک زمان، که اغلب با درد در حین حرکت چشم همراه است
•    دوبینی طولانی مدت
•    تاری دید

علائم مولتیپل اسکلروزیس ممکن است شامل موارد زیر نیز باشد:
•    اختلال در تکلم
•    خستگی
•    سرگیجه
•    سوزن سوزن شدن یا درد در قسمت‌هایی از بدن شما
•    مشکلات در عملکرد جنسی، روده و مثانه

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا به دلایل نامعلوم به پزشک مراجعه کنید.

دوره بیماری
اکثر افراد مبتلا به ام اس یک دوره بیماری عود کننده و بهبود یابنده دارند. آن‌ها دوره‌هایی از علائم جدید یا عود کننده را تجربه می‌کنند که در طی روزها یا هفته‌ها پیشرفت می‌کند و معمولاً به طور جزئی یا کامل بهبود می‌یابد. این علائم عود کننده با دوره‌های ملایم بهبودی بیماری همراه می‌شوند که می‌تواند ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد.

افزایش جزئی در دمای بدن می‌تواند به طور موقت علائم و نشانه‌های ام اس را بدتر کند، اما این موارد از علائم واقعی عود بیماری در نظر گرفته نمی‌شوند.

حداقل 50 درصد از مبتلایان به ام اس عود کننده و بهبود یابنده، در نهایت طی 10 تا 20 سال از شروع بیماری، پیشرفت ثابتی از علائم، همراه یا بدون دوره‌های بهبودی را تجربه می‌کنند. این به عنوان ام اس پیشرونده ثانویه شناخته می‌شود.

بدتر شدن علائم معمولاً شامل مشکلات حرکتی و راه رفتن است. میزان پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به ام اس پیشرونده ثانویه بسیار متفاوت است.

برخی از افراد مبتلا به ام اس شروع تدریجی و پیشرفت ثابت علائم و نشانه‌ها را بدون هیچ گونه عود تجربه می‌کنند که به عنوان ام اس پیشرونده اولیه شناخته می‌شود.

علل
علت مولتیپل اسکلروزیس ناشناخته است. این یک بیماری خود ایمنی در نظر گرفته می‌شود که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت‌های خودی حمله می‌کند. در مورد ام اس، این اختلال در عملکرد سیستم ایمنی، ماده چربی را که فیبرهای عصبی مغز و نخاع (میلین) را پوشانده و از آن محافظت می‌کند، از بین می‌برد.

میلین را می‌توان با پوشش عایق روی سیم‌های برق مقایسه کرد. هنگامی که میلین محافظ آسیب می‌بیند و فیبر عصبی در بی محافظ می‌شود، ممکن است پیام‌هایی که در طول آن رشته عصبی حرکت می‌کنند کند یا مسدود شوند.

مشخص نیست که چرا ام اس در برخی افراد به وجود می‌آید و در برخی دیگر نه. به نظر می‌رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی مسئول این بیماری باشد.

عوامل خطر ابتلا به ام اس
این عوامل ممکن است خطر ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس را افزایش دهند:
•    سن. ام اس ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما شروع آن معمولا در حدود 20 و 40 سالگی رخ می‌دهد. با این حال، افراد جوان و مسن می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند.
•    جنسیت. زنان بیش از دو تا سه برابر مردان در معرض ابتلا به ام اس عود کننده و بهبود یابنده هستند.
•    سابقه خانوادگی. اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به ام اس بوده باشد، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستید.
•    عفونت‌های خاص. ویروس‌های مختلفی با ام اس مرتبط شده هستند، از جمله اپشتین بار، ویروسی که باعث مونونوکلئوز عفونی می‌شود.
•    نژاد. افراد سفید پوست، به ویژه آن‌هایی که از تبار اروپای شمالی هستند، در بالاترین معرض خطر ابتلا به ام اس هستند. افراد آسیایی، آفریقایی یا بومیان آمریکایی کمترین خطر ابتلا را دارند.
•    اقلیم. ام اس در کشورهای دارای آب و هوای معتدل از جمله کانادا، شمال ایالات متحده، نیوزلند، جنوب شرقی استرالیا و اروپا بسیار شایع‌تر است.
•    ویتامین D. داشتن سطح پایین ویتامین D و کم قرار گرفتن در معرض نور خورشید با خطر بیشتر ابتلا به ام اس مرتبط است.
•    برخی بیماری‌های خود ایمنی. در صورت داشتن سایر اختلالات خود ایمنی مانند بیماری تیروئید، کم خونی مزمن، پسوریازیس، دیابت نوع 1 یا بیماری التهابی روده، خطر ابتلا به ام اس کمی بیشتر است.
•    سیگار کشیدن. افراد سیگاری که یک عارضه‌های اولیه از علائمی را تجربه می‌کنند که ممکن است نشانه ام اس باشد، نسبت به افراد غیرسیگاری‌ احتمال بیشتری برای ابتلا به یک عارضه دوم که تایید کننده ام اس عود کننده و بهبود یابنده است، را تجربه می‌کنند.

عوارض
افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس نیز ممکن است دچار موارد زیر شوند:
•    سفتی یا اسپاسم عضلانی
•    بی حسی، به طور معمول در پاها
•    مشکلاتی در عملکرد مثانه، روده یا اختلالات جنسی
•    تغییرات ذهنی، مانند فراموشی یا نوسانات خلقی
•    افسردگی
•    صرع

برای دیدن بیش از 1000 تا از بهترین و نزدیکترین پزشکان و متخصصان شهر و محله تان روی لینک کلیک کنید