ورزش کن؛ خلاقتر شو!
وقتی از تحول جسم و روح صحبت میکنیم، احتمالا نزدیکترین چیزی که به ذهن همه ما میرسد، ورزش است. اما آیا واقعا ورزش در میزان خلاقیت افراد موثر است؟
مختصر و مفید بگوییم: بله. بیشتر از آنچه فکرش را میکنید! اما چرا و چگونه؟ جواب این سوالات را در ادامه بررسی میکنیم.
یک تحقیق جالب درمورد ارتباط میان فعالیت بدنی و خلاقیت نشان داده است، افرادی که فعالیت بدنی بیشتری دارند، از قدرت تخیل و میزان خلاقیت بالاتری بهرهمند هستند! پس اگر یک انسان فعال و پرانرژی هستید که زمانی را در هفته به تمرینهای ورزشی اختصاص میدهید یک خبر خوب برای شما این است که میزان خلاقیت شما بیشتر از سایر افراد است!
به عبارت دیگر، یک ذهن خلاق در یک بدن فعال قرار دارد!
اگر برای ورزشهای تخصصی یا ثبتنام در باشگاه زمان ندارید ولی در شغل خود نیازمند ابتکار و خلاقیت هستید، بهتر است به بدن خود تکانی بدهید! لازم نیست برای شروع به سراغ ورزشهای سنگین و دشوار بروید. یک پیادهروی ساده هم میتواند تغییرات چشمگیری ایجاد کند.
تحقیقات دانشگاه استنفورد، نشان داده است که حتی پیادهروی هم در افزایش خلاقیت افراد موثر است! آنها سطح خلاقیت افراد را در زمان پیادهروی و نشستن بررسی کردند و نتایج نشان داد خلاقیت افراد هنگام پیادهروی، 60 درصد افزایش پیدا میکند!
اگر حداقل یک کتاب درمورد موفقترین مدیران جهان مطالعه کرده باشید، یکی از اصولی که بین همه آنها مشترک است، اختصاص دادن زمانی برای ورزش یا پیادهروی است. جالب است بدانید که استیو جابز، بنیانگذار شرکت اپل، به برگزاری جلسات پیادهروی برای کارمندان و اهمیتی که به پیادهروی میداد، معروف بود! این جلسات، تنها یک پیادهروی ساده میان کارکنان نبود؛ بلکه درواقع جلسات کاری بودند که حین پیادهروی برگزار میشدند!
مطالبی که در این مقاله میخوانید:
- چرا ورزش تا این اندازه موثر است؟
- چگونه سلولهای عصبی خود را بکشید؟!
- پاسخ به چند سوال متداول درباره ارتباط ورزش و خلاقیت
چرا ورزش در فعالیت مغز موثر است؟
حتما این سوال برای شما هم پیش آمده است که چرا ورزش، پیادهروی و فعالیت بدنی تا این اندازه در فعالیت مغز موثر است؟
در حقیقت مغز یک ماهیچه انعطافپذیر است که هرچه بیشتر از آن کار بکشید، قویتر میشود! فعالیت بدنی باعث تمرکز همزمان ذهن روی حرکت چند عضو از بدن، تنفس، نحوه انجام فعالیت و ... میشود که خود یک ورزش ذهنی است.
یکی از مهمترین دلایل این است که در حین فعالیت بدنی اکسیژن، خون و مواد مغذی بیشتری به مغز میرسد. پمپاژ خون و اکسیژن بیشتر به مغز موجب تولید هورمونهایی میشود که شرایط مناسبی برای تولید سلولهای عصبی جدید فراهم میکند. ورزش با تحریک رشد اتصالات جدید بین سلولها در قسمتهای مختلف مغز، باعث تقویت قابلیت ارتجاعی مغز شده و برقراری ارتباط بین سلولها را سادهتر میکند. علاوه بر این موارد، ورزش در کاهش استرس نیز موثر است. استرس باعث ایجاد کاهش تمرکز و حافظه شده و بهصورت مستقیم در میزان خلاقیت و عملکرد ذهنی شخص تاثیرگذار است. به کمک ورزش میتوانید اثرات استرس بر چهره، مانند جوش، پف زیر چشم یا خشکی پوست را نیز کاهش دهید.
در حین ورزش هورمون اندورفین و دوپامین ترشح میشود که با نام "هورمونهای شادی" نیز شناخته میشود. با ترشح این هورمون میزان هورمون استرس یا کورتیزول کاهش یافته و شرایط مناسبی برای استراحت مغز و آزاد شدن ذهن فراهم میشود. طبق تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است، افرادی که بین 3 تا 5 روز در هفته ورزش میکنند، 30 درصد کمتر از سایر افراد دچار افسردگی میشوند! در نتیجه لازم است با عادات مفید و مضر برای سلامتی آشنا باشیم. همچنین انجام فعالیت بدنی در طول روز، انرژی شما را افزایش داده و باعث بهبود کیفیت خواب در شب میشود. این فرایند در نهایت منجر به عملکرد بهتر مغز و افزایش میزان خلاقیت فرد خواهد شد.
بیشتر بخوانید: 4 روش برای این که مغزتان را نجات دهید!
چگونه سلولهای عصبی خود را بکشید؟!
مسئله جالبی که درمورد سلولهای عصبی وجود دارد این است که زمانی که یک نورون جدید متولد میشود، باید کاری برای انجام دادن پیدا کند تا زنده بماند! اما اکثر این سلولها کاری پیدا نمیکنند و در نتیجه از بین میروند! این اتفاق مانند این است که شما برای پذیرایی از مهمانان خود، 10 نفر را استخدام کرده اید اما تنها از 6 نفر استفاده میکنید. مسلم است که 4 نفر دیگر بعد از مدتی بیکار ماندن، خسته میشوند و محل را ترک میکنند.
درمورد سلولهای عصبی هم دقیقا همینطور است و اگر از آنها استفاده نکنیم از بین میروند. به کمک فعالیت بدنی، میتوانید میزان تولید سلولهای عصبی مغز را افزایش داده و به پرورش آنها کمک کنید. هرچه برنامه منظمتری برای ورزش کردن داشته باشید، ذهن آمادگی بیشتری برای استفاده از نورونهای تازه متولد شده پیدا میکند و به این ترتیب خلاقیت و فعالیت ذهنی خود را پرورش میدهید.
اگر اهل کتاب باشید، حتما میدانید خلاقیت نویسنده در سیر داستان و مسیر کتاب تا چه حد موثر است. جالب است بدانید هاروکی موراکامی، نویسنده مشهور کتاب "کافکا در کرانه" نیز در مصاحبهای که در مجله Business Insider، منتشر شد، بیان کرد که برای داشتن ذهنی آزادتر، به دویدن روی آورده است.
بخشی از جملات موراکامی در این مصاحبه را برای شما آوردهایم:
"من سعی میکنم هنگام دویدن به هیچ چیز فکر نکنم. وقتی با ذهن خالی میدوم، چیزی بطور ناگهانی اما طبیعی به ذهنم میرسد که از آن بهعنوان ایدهای برای نوشتن کتابهایم استفاده میکنم. با این حال سعی میکنم در حین دویدن به ذهنم استراحت بدهم و به چیزی فکر نکنم. من میدوم تا اعصاب مغزیام را که هنگام نوشتن، داغ شدهاند خنک کنم!"
جالب است بدانید که کتابهای هاروکی موراکامی به دلیل خلاقیت شگفتانگیزی که در طول داستانها جریان دارد معروف شدهاند و پایان کتابها به سختی قابل پیشبینی هستند! البته همه نویسندهها هم مانند موراکامی نیستند و قرار نیست تمام آنها دونده و ورزشکار باشند!
پاسخ به چند سوال متداول درباره ارتباط ورزش و خلاقیت
- چه میزان ورزش برای سلامت مغز لازم است؟
طبق تحقیقات، بهترین حالت برای سلامت مغز و نجات سلولهای عصبی این است که 3 تا 5 روز در هفته، هر بار به مدت 30 الی 60 دقیقه، فعالیت بدنی داشته باشید. اگر امکان ثبت نام در باشگاه یا ورزش بیرون از منزل را ندارید، میتوانید در خانه تعدادی از تمرینات هوازی و ساده را انجام دهید. در واقع محلی که در آن ورزش میکنید مهم نیست؛ آنچه مهم است، شروع فعالیت و استمرار در انجام آن است.
- چه مدت طول میکشد تا ورزش در روحیه تغییری ایجاد کند؟
پیاده روی، دویدن یا انجام چند تمرین ورزشی ساده بعد از یک روز پر استرس و تنش زا، قطعا در تغییر روحیه و خلق و خوی شما موثر است. اما چقدر طول میکشد تا این تاثیر را حس کنید؟
پاسخ ساده و صریح است؛ خیلی زود!
بر اساس تحقیقات، به طور میانگین 5 الی 10 دقیقه پس از شروع فعالیت بدنی با شدت متوسط، تغییرات مثبتی را در روحیه خود احساس خواهید کرد. علت این تغییرات، افزایش ترشح هورمونهای اندورفین و دوپامین و کاهش میزان هورمون کورتیزول در خون است.
- اگر ورزش نکنیم چه اتفاقی میافتد؟
اگر تاثیرات جسمی ورزش نکردن را کنار بگذاریم، مهمترین اتفاقی که برای شما میافتد این است که روز به روز سلولهای عصبی بیشتری را از دست میدهید. با از بین رفتن نورونها، عملکرد ذهن نیز کندتر شده و در نهایت منجر به کاهش قدرت تخیل و تواناییهای ذهنی شما میشود.
حتی اگر ضعیف شدن ماهیچهها یا داشتن بدنی ورزیده و متناسب برای شما اهمیتی ندارد، قطعا دوست ندارید دیگران شما را بهعنوان فردی کند ذهن، افسرده و بدون خلاقیت بشناسند! بنابراین پیش از آن که همه سلولهای عصبی خود را با دست خود بکشید، یک فعالیت بدنی را، هرچند در مدتی کوتاه و با شدتی کم، شروع کنید!
نتیجه گیری
انجام فعالیتهای ورزشی، حتی اگر بسیار ساده باشند، فواید زیادی برای جسم و ذهن دارد. یکی از فوایدی که پیشتر به آن اشاره کردیم، افزایش کارایی ذهن و پرورش خلاقیت است. ایجاد عادت به انجام فعالیتهای بدنی در سنین کودکی، باعث ادامه آسانتر این روند در بزرگسالی شده و به حفظ سلامت مغز کمک میکند.
این که چه فعالیتی را انتخاب کنید، به شما بستگی دارد. حتی برای شروع میتوانید با پیادهروی شروع کنید. یک پیادهروی نیم ساعته میتواند تاثیرات چشمگیری در میزان خلاقیت شما داشته باشد. ورزش با کمک به تولید و رشد سلولهای عصبی، عملکرد ذهن را بهبود داده و از بروز بیماریهایی مانند آلزایمر و زوال عقل در پیری جلوگیری میکند.
برای شروع، هیچوقت دیر نیست!
بهترین باشگاه ورزشی را در بیزاَپ پیدا کنید.