آنچه درباره سرطان سینه تهاجمی نمی دانید!
سرطان پستان که شایعترین نوع سرطان در زنان است، فقط یک نوع بیماری نیست. در حقیقت، انواع مختلفی از سرطان پستان وجود دارد. یکی از این موارد سرطان سینه تهاجمی است که در آن سلولهای سرطانی به بافتهای اطراف سینه گسترش مییابند. در این مقاله به طور مفصل به بررسی سرطان تهاجمی پستان، نحوه تشخیص و گزینههای درمان میپردازیم.
سرطان تهاجمی پستان چیست؟
سرطان سینه غالباً در غدههای تولیدکننده شیر (لوبولها، کیسههای کوچکی که در داخل لوبها قرار دارند) یا مجاری شیر شروع میشود. وقتی سلولهای سرطانی در خارج از این مناطق و به بافت سالم پستان گسترش مییابند، به آن سرطان تهاجمی پستان میگویند. بیشتر سرطانهای پستان از نوع تهاجمی هستند. در واقع، طبق گفته انجمن سرطان آمریکا، 81 درصد از سرطانهای پستان از نوع تهاجمی هستند.
سرطان پستان تهاجمی و مرحلهبندی
وجود یا عدم وجود سلولهای سرطانی مهاجم میتواند بر نحوه مرحلهبندی سرطان سینه پس از تشخیص تأثیرگذار باشد. نوعی از سرطان سینه که در ناحیهای که از آن شروع شده باقی مانده و به بافت سالم پستان گسترش نیافته است، "سرطان در محل" نامیده میشود. همچنین ممکن است این مورد را به عنوان سرطان پستان غیرتهاجمی یا سرطان پستان مرحله صفر نیز بشناسید. هنگامی که سرطان تهاجمی تشخیص داده میشود، میتواند به 1 تا 4 مرحله تقسیم شود. بسیاری از این مراحل نیز دارای چند زیر گروه هستند. با سیستم مرحلهبندی TNM که برای سرطان تهاجمی پستان استفاده میشود، چندین فاکتور در نظر گرفته میشود. از جمله:
- تومور (T): اندازه تومور و میزان گسترش آن
- غدد لنفاوی (N): اینکه سرطان به غدد لنفاوی گسترش یافته باشد یا نه و اگر گسترش یافته است تا چه حد است.
- متاستاز (M): این سرطان به اندامها و بافتهای دورتر گسترش یافته است یا نه (متاستاز شده است).
عوامل دیگری که میتوانند بر مرحلهبندی تأثیر بگذارند عبارتاند از:
- درجه تومور. درجه بندی تومور نشانهای از سرعت رشد و گسترش سلولهای سرطانی است. هرچه درجه بالاتر باشد، احتمال تهاجمی بودن سرطان بیشتر است.
- وضعیت HER2. پروتئینهای گیرنده 2 فاکتور رشد اپیدرمال انسانی (HER2) به کنترل رشد و ترمیم سلولهای پستان کمک میکنند. اما وجود پروتئینهای HER2 بیش از حد، میتوانند سلولهای پستان را بسیار سریعتر از آنچه باید رشد دهد.
- وضعیت گیرنده استروژن (ER). ER مثبت رایج به معنی وجود گیرندههایی در سطح سلولهای سرطانی پستان است که به استروژن متصل میشوند.
- وضعیت گیرنده پروژسترون (PR). این مورد به آن معنی است که گیرندههای موجود در سطح سلولهای سرطانی به هورمون پروژسترون متصل میشوند.
انواع سرطان مهاجم پستان
انواع مختلفی از سرطان پستان تهاجمی وجود دارد. در ادامه برخی از رایجترینها را با جزئیات بیشتر بررسی میکنیم.
کارسینوم مجرای تهاجمی
سرطان مجرای تهاجمی (IDC) در کل شایعترین نوع سرطان سینه است. همچنین حدود 80 درصد از کل تشخیصهای سرطان را سرطان تهاجمی تشکیل میدهد. IDC از سلولهای پوشاننده مجاری شیر آغاز میشود. مجاری شیر لولههایی در پستان هستند که شیر را از لوبولها به نوک سینه منتقل میکنند. در IDC ، سلولهای سرطانی دیوارههای مجرای شیر را شکسته و شروع به رشد در بافت اطراف سینه میکنند. با گذشت زمان، IDC میتواند به غدد لنفاوی و سایر مناطق بدن گسترش یابد.
کارسینوم لوبولار تهاجمی
کارسینوم لوبولار تهاجمی (ILC) دومین نوع شایع سرطان سینه است. حدود 10 درصد از سرطانهای تهاجمی پستان از نوع ILC هستند. کارسینوم لوبولار تهاجمی از لوبولها شروع میشود. لوبولها غدد موجود در پستان هستند که شیر تولید میکنند. در ILC ، سلولهای سرطانی از دیواره لوبول شکسته و به بافت سینه دیگر رسیدهاند. مانند کارسینوم مجرای تهاجمی، ILC همچنین میتواند به سایر مناطق بدن گسترش یابد.
با توجه به روشی که رشد میکند، گاهی اوقات تشخیص روش ILC از طریق روشهای غربالگری مانند معاینه پستان یا ماموگرافی دشوارتر است. همچنین این احتمال وجود دارد که از هر 5 زن 1 نفر مبتلا به ILC شود که هر دو سینه را درگیر میکند.
انواع دیگر سرطان سینه
انواع دیگری از سرطان تهاجمی پستان وجود دارد که کمتر شایع هستند. این موارد میتواند شامل سرطان التهاب پستان و سرطان سینه سه گانه منفی باشد. علاوه بر این، کارسینوم مجرای تهاجمی دارای چندین زیرگروه است که در کل کمتر از 5 درصد از سرطانهای پستان را تشکیل میدهد. این موارد بر اساس نحوه مشاهده آنها در زیر میکروسکوپ توصیف میشوند و شامل موارد زیر است:
- کارسینوم کیستیک آدنوئید
- کارسینوم مدولار
- سرطان متاپلاستیک
- سرطان میکروپاپیلاری
- سرطان مخلوط
- سرطان مخاطی
- سرطان پاپیلاری
- سرطان لولهای
علائم سرطان سینه تهاجمی
ممکن است سرطان تهاجمی پستان علائم قابل توجهی نداشته باشد. در این موارد، ممکن است ابتدا از طریق تکنیکهای معمول غربالگری مانند ماموگرافی تشخیص داده شود. هنگامی که علائم وجود داشته باشد، این علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
- توده یا ضخیم شدن جدیدی که در ناحیه سینه یا زیر بغل احساس میشود.
- تغییر در اندازه یا شکل پستان
- تغییرات پوستی در سینه، مانند قرمزی، تورم یا گودی
- نوک سینه که به سمت داخل متمایل شده است.
- نشت مایعی غیر از شیر مادر از سینه
نحوه تشخیص سرطان پستان تهاجمی
آزمایشهای مختلفی برای تشخیص سرطان تهاجمی پستان وجود دارد. از جمله:
- معاینه پستان: در حین معاینه سینه، یک متخصص مراقبتهای بهداشتی با دقت سینههای شما را برای مشاهده علائمی مثل برجستگی یا سایر تغییرات بررسی میکند.
- ماموگرافی: در طی ماموگرافی، دستگاهی سینههای شما را بین دو صفحه فشار میدهد. سپس تصاویر اشعه ایکس از بافت پستان گرفته شده از نظر علائم سرطان ارزیابی میشود.
- آزمایشهای تصویربرداری: یک متخصص مراقبتهای بهداشتی ممکن است از آزمایشها و تصویربرداری دیگری برای بررسی بهتر بافت پستان کمک بگیرد. برخی از نمونهها شامل سونوگرافی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) است.
- بیوپسی: در طی نمونهبرداری، نمونهای از بافت پستان با دقت برداشته میشود و در زیر میکروسکوپ از نظر علائم سرطان بررسی میشود.
- آزمایش خون: آزمایش خون از نمونه خون شما برای بررسی علائم مختلف بیماری استفاده میکند.
در صورت تشخیص سرطان، میتوان از آزمایشهای اضافی برای تعیین نوع سرطان و مرحله آن استفاده کرد. این آزمایشها میتوانند مواردی از قبیل موارد ذیل باشند:
- آزمایش گیرندهها: آزمایشهای مختلف میتوانند گیرندههای استروژن، گیرندههای پروژسترون و وضعیت HER2 را بررسی کنند.
- نمونهبرداری از غدد لنفاوی: نمونهبرداری از غدد لنفاوی میتواند تعیین کند که آیا سرطان به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است یا خیر.
- تستهای تصویربرداری: آزمایشهای تصویربرداری میتوانند ببینند که آیا سرطان به مناطق دیگر گسترش یافته است یا خیر. برخی از مواردی که ممکن است استفاده شود شامل اسکن استخوان، اشعه ایکس، سیتیاسکن و اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) است.
سرطان سینه تهاجمی چگونه درمان میشود؟
درمان سرطان تهاجمی پستان و همچنین سایر عوامل به مرحله سرطان بستگی دارد. در ادامه رایجترین گزینههای درمانی را بررسی میکنیم.
- عمل جراحی
بسیاری از زنان برای برداشتن سلولهای سرطانی و غدد لنفاوی که سرطان به آنها گسترش یافته است، جراحی میکنند. نوع جراحی توصیه شده به مرحله سرطان و همچنین محل تومور بستگی دارد.
انواع جراحی
- جراحی برای حفظ سینه: جراحی پستان، تومور و برخی از بافتهای اطراف را از بین میبرد، اما شامل برداشتن سینه نمیشود. همچنین به آن ماستکتومی جزئی یا لومپکتومی نیز گفته میشود.
- ماستکتومی کامل: ماستکتومی کامل کل پستان را از بین میبرد. همچنین ممکن است برخی از غدد لنفاوی نزدیک به زیر بغل را نیز از بین ببرد.
- ماستکتومی رادیکال اصلاح شده: ماستکتومی رادیکال اصلاح شده کل سینه، بسیاری از غدد لنفاوی اطراف و برخی از پوشش داخلی قفسه سینه را از بین میبرد. گاهی اوقات بخشی از عضله قفسه سینه نیز برداشته میشود.
- پرتو درمانی
در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی برای جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی استفاده میشود. این روش درمان میتواند به صورت خارجی یا داخلی تجویز شود (براکی تراپی). پرتودرمانی اغلب بعد از جراحی توصیه میشود. دلیل این امر آن است که میتوان از شر سلولهای سرطانی که در محل جراحی باقی ماندهاند، خلاص شد.
- درمانهای سیستمیک
روشهای درمانی سیستمیک؛ شیوههای درمانی هستند که میتوانند از طریق جریان خون شما عبور کرده و بر قسمتهای مختلف بدن تأثیر بگذارند. درمانهای سیستمیک میتوانند به صورت قرص یا تزریق انجام شوند. نمونههایی از روشهای درمانی سیستمیک عبارتاند از:
- شیمی درمانی
شیمی درمانی شامل داروهای قوی است که میتواند از رشد سلولهای سرطانی جلوگیری کند.
درمان هدفمند
در درمان هدفمند از داروهایی استفاده میشود که به طور خاص سلولهای سرطانی را هدف قرار میدهند. به همین دلیل، در مقایسه با شیمی درمانی و پرتودرمانی، آسیب کمتری به سلولهای سالم بدن میرساند.
- هورمون درمانی
هورمون درمانی مانع عملکرد هورمونهایی میشود که میتوانند سلولهای سرطانی پستان را رشد دهند. اگر سرطان سینه برای انواع خاصی از گیرندههای هورمون مانند استروژن یا پروژسترون مثبت باشد، میتواند مورد استفاده قرار گیرد. - ایمونوتراپی
ایمنی درمانی یا ایمونوتراپی با تحریک سلولهای ایمنی برای پاسخ به سلولهای سرطانی عمل میکند. میتواند برای درمان برخی از انواع سرطان تهاجمی پستان مانند سرطان پستان سهگانه منفی مورد استفاده قرار گیرد.
درمانهای سیستمیک ممکن است قبل از جراحی برای کمک به کوچک شدن تومور توصیه شود، به خصوص اگر تومور بزرگ باشد. به این روش درمانی نئوادجوانت گفته میشود. مانند پرتودرمانی، از این روشهای درمانی میتوان پس از جراحی نیز برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده که هنوز در محل جراحی وجود دارند، استفاده کرد. به این روش درمان کمکی گفته میشود. از آنجا که درمانهای سیستمیک میتوانند در سراسر بدن حرکت کنند، گزینه اصلی درمان برای افرادی هستند که به سرطان سینه متاستاتیک مبتلا هستند.
تفاوت بین سرطان تهاجمی پستان و متاستاتیک چیست؟
سرطان تهاجمی سینه به سادگی به سرطان پستانی اشاره دارد که از بافتی که در آن ریشه گرفته، به بافت سالم سینه گسترش یافته است. این میتواند به صورت محلی یا متاستاتیک باشد. به عنوان مثال، اگر سرطانی که از مجاری شیر شروع شده است، از داخل مجاری شیر شکسته و به بافت سالم پستان گسترش یابد، آن سرطان تهاجمی محسوب میشود. با این حال، متاستاتیک نیست زیرا هنوز در پستان قرار دارد. اگر سلولهای سرطانی از آن تومور جدا شده و به مناطق دیگر بدن مانند کبد یا ریهها سرایت کنند، سرطان اکنون متاستاتیک شده است. در این حالت، سرطان پستان هم تهاجمی و هم متاستاتیک است.
پیش آگاهی و میزان بقای سرطان سینه تهاجمی
میزان زنده ماندن برای سرطان پستان نشاندهنده درصد افرادی است که به طور متوسط 5 سال پس از تشخیص هنوز زنده هستند. طبق گفته انجمن سرطان آمریکا، میزان بقای 5 ساله سرطان پستان بر اساس میزان گسترش سرطان در زمان تشخیص تعیین میشود. برای مثال میزان بقای 5 ساله برای انواع سرطان پستان به شرح زیر است:
- موضعی: وقتی سرطان سینه به صورت موضعی روی سینه باقی بماند، بقای 5 ساله 99 درصد است.
- منطقهای: اگر سرطان پستان به غدد لنفاوی یا بافتهای همسایه گسترش یافته باشد، میزان بقای 5 ساله 86 درصد است.
- از راه دور: اگر سرطان پستان به بافتهای دورتر بدن گسترش یافته باشد (متاستاز شده باشد)، میزان بقای 5 ساله 28 درصد است.
- به طور کلی: میزان بقای کلی 5 ساله سرطان پستان 90 درصد است.
لازم به ذکر است که این آمار از تعداد زیادی از افراد مبتلا به سرطان پستان، تشخیص داده شده است. اگرچه این اعداد میتوانند آموزنده باشند، اما نمیتوانند آنچه را برای شما اتفاق میافتد پیش بینی کنند. هر شخصی متفاوت است. در حالی که عواملی مانند مرحله و ویژگیهای سرطان قطعاً نتیجه را تحت تأثیر قرار میدهند، عوامل فردی مانند سن و سلامت کلی بدن نیز مهم هستند. علاوه بر این، درمانهای جدیدتر و مؤثرتر همچنان در حال توسعه هستند که به بهبود پیش آگاهی سرطان سینه کمک میکند.
حمایت از بیماران مبتلا به سرطان پستان
خسارات جسمی، روحی و عاطفی سرطان پستان گاهی اوقات احساس طاقت فرسایی ایجاد میکند. در حالی که این کاملاً طبیعی است، منابع زیادی برای کمک وجود دارد، از جمله موارد زیر:
Breastcancer.org اطلاعاتی در مورد سرطان پستان، گزینههای درمان و موضوعات روزانه مانند تغذیه و ورزش فراهم میکند. تابلوهای بحث و پادکست میتواند به شما کمک کند با دیگران که به سرطان پستان مبتلا شدهاند ارتباط برقرار کنید. البته این سایت انگلیسی زبان است.
بیشتر بخوانید: رژیمی که شما را از سرطان حفظ میکند!
سخن آخر
سرطان تهاجمی پستان زمانی رخ میدهد که سرطان از ناحیهای که در آن آغاز شده به بافت سالم پستان گسترش یابد. این نوع سرطان که میتواند در پستان قرار گیرد یا در مناطق دیگر بدن، از نزدیک و یا از راه دور گسترش یابد. بیشتر سرطانهای پستان تهاجمی هستند. دو مورد شایع این سرطان، کارسینوم مجرای تهاجمی و کارسینوم لوبولار تهاجمی است. انواع دیگری از سرطان تهاجمی پستان نیز وجود دارد که کمتر شایع هستند. در صورت مشاهده علائم احتمالی سرطان پستان، با یک پزشک متخصص ملاقات کنید. به طور کلی، هنگامی که سرطان پستان مهاجم در پستان یا بافتهای اطراف آن باقی بماند، نتایج حاصل از درمان بهتر هستند.
بهترین متخصصین رژیم درمانی را در بیزاَپ پیدا کنید.